Doğanın Gizli Formulü Altın Oran

Güzelliğin arkasındaki gizli formül olarak kabul edilen, Eski Mısırlılar ve Yunanlılar tarafından mimari ve sanatta da kullanılan altın oran (1,618033988749894) bir doğru parçasının |AB| ‘altın oran’a uygun biçimde iki parçaya bölünmesi anlamına geliyor. Bir doğru parçasının |AB| Altın Oran’a uygun biçimde iki parçaya bölünmesi gerektiğinde, bu doğru öyle bir noktadan (C) bölünmelidir ki; küçük parçanın |AC| büyük parçaya |CB| oranı, büyük parçanın |CB| bütün doğruya |AB| oranına eşit olsun. Bu orana, doğadaki her şeyde rastlanıyor. Fillerin dişleri ve hatta galakside bile… Doğanın gizli formulü olarak da adlandırılan ‘altın oran’ın kim tarafından ne zaman keşfedildiği bilinmiyor. Altın Oran’ın Latince karşılığını ilk kullananın Leonardo da Vinci olduğu belirtiliyor. Rönesans sanatçıları Altın Oran’ı tablolarında ve heykellerinde denge ve güzelliği elde etmek amacıyla sıklıkla kullandılar. Örneğin da Vinci, Son Yemek adlı tablosunda, İsa’nın ve havarilerin oturduğu masanın boyutlarından, arkadaki duvar ve pencerelere kadar Altın Oran’ı uyguladı. İtalyan matematikçi Fibonacci de altın orana uygun olarak dizilen sayılar topluluğunu keşfetmiştir fakat bunu altın oranın farkını bilerek yapıp yapmadığı tam olarak bilinmemektedir. Johannes Kepler, Altın Oran’ı şöyle ifade etmiştir: “Geometrinin iki büyük hazinesi vardır; biri Pythagoras’ın teoremi, diğeri, bir doğrunun Altın Oran’a göre bölünmesidir.” Mısırlıların Piramit yapımında altın oran benzeri bir sistemden faydalandıları görülmektedir. Keops Piramidi’nin kare şeklindeki tabanının ölçüsü ile üçgen şeklindeki yüzeyine uygun bir yuvarlak çizildiğinde bu yuvarlığın büyüklüğü birbirleri ile eşit olmaktadır. Antik Yunan Döneminde heykellerin gerçeğe daha uygun olması için de bu orandan yararlanılmıştır. İstiridye, salyangoz gibi canlıların kabuklarında, insan vücudundaki uzuvlar ve organlarda, DNA’da, uzayda ve daha bir çok farklı alanda da bu oranı görmek mümkündür.

Kitap Önerileri

1) Doğada, Bilimde, Sanatta: Altın Oran   Mehmet Suat Bergil

2) Altın Oran ve Fibonacci Sayıları             Prof. Dr. Fikri Akdeniz

3) Kur’an’ın Şifreleri – Kozmik Altın Oran  Erol Kikizade