Yahuda İncili Doğru mu?
Yahuda İncili 1978’de Mısır çöllerinde, El Minya yakınlarındaki büyük bir mağarada keşfedilen gnostik karakterli bir İncil nüshasıdır. Elyazması papirüs belgeler, yıllar boyunca çeşitli antika satıcılarının ellerinde dolaşmış. 2000 yılında Zürihli antikacı Frieda Nussberger-Tchacos tarafından satın alınmış. El yazması bu sebeple Codex Tchacos (Tchacos Yazmaları) olarak adlandırılıyor. Belgeleri bir türlü satamayan Tchacos, daha sonra tercüme edilmesi için aralarında National Geographic’in de bulunduğu kurumlara başvurunca belgelerin niteliği daha iyi anlaşılmış. Kıptice yazılmış Yahuda İncili’nin Karbon tarihleme yöntemine göre İ.S.220-240 yıllarına ait olduğu belirlendi ve 2006 yılında yayınlandı. Parça parça bulunan metin, ancak %85 oranında bir araya getirilebildi. Kıpti dili uzmanları ve araştırmacıların çalışmaları ile elyazması belge internete açıldı. Metin arkalı önlü 13 papirüsten (26 sayfa) oluşuyor. Yahuda İncili Hıristiyanlığın temel öğretileri üzerindeki tartışmaya bir yenisini ekliyor. Klasik Hıristiyan teolojide “Hz.İsa’ya ihanet eden ve para karşılığında onu satan havari” olarak bilinen Yahuda İskariyot’tun (Judas Iscariot), aslında bizzat İsa’nın isteği üzerine onu Romalılar’a ihbar ettiğini ileri sürüyor.
Yeni Ahit’in 4 ayrı versiyonu (Matta, Luka, Markos, Yuhanna İncilleri) mevcut. 1959’da Thomas İncili ilk kez İngilizce olarak yayınlandığında Hıristiyan dünyası, dört İncil’in dışında başka bir incil daha bulunduğunu öğrenince büyük şaşkınlık yaşamıştı. “Şüpheci Thomas” olarak bilinen havarinin çevresinde bir agnostik topluluğu oluştuğu ilk defa duyuluyordu. Bunun yanısıra Mecdeli Meryem’e ait bir agnostik İncili ve hatta “Hakiki İncil” diye bir başka incil’in olduğu da önemli iddialar arasında. “Seth Gnostikleri” olarak bilinen bir grup “ilk Hıristiyan” tarafından yazıldığı belirtilen Yahuda İncili’nin Hz. İsa ile Yahuda arasındaki konuşmalara dayandığı ifade edilyor. Bu incile göre Hz. İsa Tanrı-oğlu değil Peygamberdir, İsa ölümden sonra dirilmemiştir ve ayrıca o beklenen Mesih de değildir. Hıristiyanlık tarihinde hain olarak görüldüğünden kendisinden nefret edilen İsa’nın on ikinci havarisi olan Yahuda aslında İsa’nın rolünün gerçekleşmesini sağlayan bir kahramandır. Yeni Ahit’in dört ayrı versiyonuna göre Yahuda, İsa’yı Roma askerlerine ispiyonlayan bir haindir. Hristiyanlar, İsa’nın havarileriyle yemek yerken, içlerinden birinin kendisine ihanet edeceğini haber verdiğini söyler. Bu Son Yemek çok meşhurdur ve komünyon âyini bunun hatırasına yapılır. Klasik inanışa göre, 30 adet gümüş para alan Yahuda, İsa’nın yerini Roma askerlerine ihbar etmişti. İsa yakalanıp çarmıha gerilince, vicdan azabına dayanamayan Yahuda, aldığı paraları iade edip kendini asmıştı.
Bu incile göre, Hz.İsa, yakın çevresinde ölüme gitmek arzusunu bilen tek kişinin Yahuda olduğunu biliyordu. İsa kendisini, ruhunu hapseden bedenden kurtarması görevini Yahuda’ya vermiş ve “Diğer yakın müritlerimin hepsini aşarak, beni kurban vereceksin” demiş. Kuzey Carolina Üniversitesi’nden teoloji profesörü Bart Eherman, bu yeni incilden yola çkarak, İsa’nın, hem ruh hem de beden olarak hapsedilmiş olduğunu ve Yahuda’nın da fiziksel ölümün gerçekleşmesini sağlayarak İsa’nın yeryüzünden kaçışının yolunu açtığını söylüyor. Sonuç olarak eğer Yahuda İsa’ya ihanet etmemiş olsaydı çarmıh ve buna bağlı olarak Hıristiyan teolojisinin temel doktrinlerinin en önemlisi olan kefaret doktrini olmamış olacaktı. Bu yüzden Hıristiyanlar İsa’yı teslim ettiği için Yahuda’ya lanet etmemeli aksine bunu yaparak onun çarmıhta ölümünü sağladığı için ona minnet duymalıdır. Yahuda İncili de tam olarak bunu yaparak Yahuda İskaryot’un aslında bir kahraman ve İsa’nın en sadık havarisi olduğunu ilan etmektedir.
Fakat tüm bu yorumlara karşı Rice Üniversitesi’den April D. DeConick, National Geographic uzmanlarının Yahuda İncili’ni yanlış çevirdikleri itirazını ileri sürüyor. DeConick, “The Thirteenth Apostle” adlı son kitabında, “Benim çevirim Yahuda’nın şeytan olduğunu ortaya koyuyor” dedi. Kendi çeviri ve analizlerinin Yahuda’nın hain olduğu yolundaki geleneksel inanışa uygun düştüğünü belirten DeConick, Yahuda İncili’nin çevrilmesinde çok önemli yanlışlar yapıldığını ifade etti.
Kitap Önerileri
1) Yahuda İncili’nin Sırları James M. Robinson
2) Yahuda’nın Gümüşleri Scott McBain
Son Yorumlar